परासी । नवलपरासीका सातै वटा स्थानीय तहहरूमा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ४ हजार ११८ रहेको पाइएको छ । पालिकाहरूले अपाङ्गता सूचिकृत गर्दा क, ख, ग र घ वर्गमा सूचिकृत गर्ने गरेका छन् । पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ‘क’ वर्ग, अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ‘ख’ वर्ग, मध्यम अशक्त पहेंलो कार्ड लिएका ‘ग’ वर्ग र सामान्य अपाङ्गता भएका सेतो कार्ड लिएका ‘घ’ वर्गको रुपमा सूचिकरण गर्ने गरिएको पालिकाहरूले जनाएका छन् ।
जिल्लामा पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ‘क’ वर्गका ६ सय ९५ जना, अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ‘ख’ वर्गका २ हजार २२७ जना, मध्यम अशक्त पहेंलो कार्ड लिएका ‘ग’ वर्गका ८ सय ५८ जना र सेतो कार्ड लिएका ‘घ’ वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ३ सय ३८ जना रहेको तथ्याङ्क छ ।
जसमा पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ‘क’ वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्ति रामग्राम नगरपालिकामा सबैभन्दा वढी १७० जना छन् भने अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ‘ख’ वर्गका सुनवल नगरपालिकामा सबैभन्दा वढी ५२२ जना रहेका छन् । क र ख वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूलाई सरकारले मासिक भत्ता दिने गरेको छ ।
सरकारले पूर्ण अशक्त रातो कार्ड लिएका ‘क’ वर्गका अपाङ्गता व्यक्तिहरूलाई मासिक ३ हजार ९९० र अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ‘ख’ वर्गका अपाङ्गता व्यक्तिहरूलाई मासिक २ हजार १२८ उपलब्ध गराउँदै आएको छ ।
पहेंलो र सेतो कार्ड भएका व्यक्तिहरूलाई सरकारले यातायातमा ५० प्रतिशत र निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा प्रदान गर्दै आएको छ ।
रामग्राम नगरपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरण अवस्थाः
परासी । रामग्राम नगरपालिकामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ६ सय ८४ जना रहेको बताइएको छ । अघिल्लो आर्थिक बर्ष २०८०।०८१ सम्म ५ सय ९९ जना अपाङ्गता भएका व्यक्ति रहेको र गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ मा ८५ जना व्यक्तिहरू सूचिकरणमा आएको महिला बालबालिका शााखा प्रमुख तारादेवी अर्यालले जानकारी दिनुभयो ।
नगरपालिकाको तथ्याङ्क अनुसार पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ’क‘ वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्तीहरू १७० जना, अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ख वर्गका ३७९ जना, मध्यम अशक्त पहेंलो कार्ड लिएका ग वर्गका १०४ जना र सामान्य अपाङ्गता भएका सेतो कार्ड लिएका घ वर्गका ३१ जना रहेको छन् ।
सुनवल नगरपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरण अवस्थाः
सुनवल नगरपालिकामा आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ मा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ९ सय ४१ जना रहेको बताइएको छ । चालु आर्थिक बर्षको ४ महिनामा थप सूचिकरण आएका ८ जना रहेको महिला बालबालिका शााखा प्रमुख केशरी गैरेले जानकारी दिनुभयो ।
नगरपालिकाको तथ्याङ्क अनुसार गत आर्थिक बर्षको असार मसान्तसम्म पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ‘क’ वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्तीहरू १४६ जना, अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ‘ख’ वर्गका ५२२ जना, मध्यम अशक्त पहेंलो कार्ड लिएका ‘ग’ वर्गका १८१ जना र सामान्य अपाङ्गता भएका सेतो कार्ड लिएका ‘घ’ वर्गका ९२ जना रहेको छन् ।
यस्तै चालु आर्थिक बर्ष २०८२।०८३ मा ८ जना थप सुचिकृत भएका अपाङ्गता मध्ये १ जना ‘क’ वर्गका, ५ जना ‘ख’ वर्गका र २ जना ‘ग’ वर्गका रहेका छन् ।
बर्दघाट नगरपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरणको अवस्थाः
बर्दघाट नगरपालिकामा अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ७ सय १४ जना रहेको बताइएको छ । गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ सम्म ६ सय ५० जना अपाङ्गता भएका व्यक्ति रहेको महिला बालबालिका शााखा प्रमुख अस्परा सुवेदीले जानकारी दिनुभयो ।
चालु आर्थिक बर्षको ५ महिना ९साउन—मंसिर० सम्म ६४ जना अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू सूचिकृत हुन आएका छन् । जसमा क वर्गका ११ जना, ख वर्गका ३५ जना, ग वर्गका १३ जना र घ वर्गका ५ जना छन् ।
नगरपालिकाको तथ्याङ्क अनुसार पूर्ण अशक्त अर्थात रातो कार्ड लिएका ’क‘ वर्गका अपाङ्गता भएका व्यक्तीहरू ११८जना, अति अशक्त निलो कार्ड लिएका ख वर्गका ३०४ जना, मध्यम अशक्त पहेंलो कार्ड लिएका ग वर्गका १६२ जना र सामान्य अपाङ्गता भएका सेतो कार्ड लिएका घ वर्गका ६६ जना रहेको छन् ।
सरावल गाउँपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरण अवस्थाः
सरावल गाउँपालिकामा गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ मा सुचिकृत अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ३ सय ८१ जना रहेका छन् ।
जसमा क वर्गका पूर्ण अशक्त ४६ जना, ख वर्गका अति अशक्त २०५ जना, ग वर्गका मध्यम अशक्त १०१ जना र घ वर्गका सामान्य अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू २९ जना रहेको गाउँपालिकाका एमआइयस अप्रेटर सन्तोष रायले जानकारी दिनुभयो ।
पाल्हीनन्दन गाउँपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरण अवस्थाः
सरावल गाउँपालिकामा गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ मा सुचिकृत अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ४ सय ११ जना रहेका छन् ।
जसमा क वर्गका पूर्ण अशक्त ४५ जना, ख वर्गका अति अशक्त २३० जना, ग वर्गका मध्यम अशक्त १०३ जना र घ वर्गका सामान्य अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ३३ जना रहेको गाउँपालिकाका महिला विकास शाखा प्रमुख सुमन गुप्ताले जानकारी दिनुभयो ।
प्रतापपुर गाउँपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरणको अवस्था
प्रतापपुर गाउँपालिकामा गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ र चालु आर्थिक बर्षको मंसिर मसान्तसम्म सुचिकृत अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको संख्या ५ सय ६९ जना रहेको छ ।
जसमा क वर्गका पूर्ण अशक्त ९९ जना, ख वर्गका अति अशक्त २९७ जना, ग वर्गका मध्यम अशक्त ११० जना र घ वर्गका सामान्य अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू ६३ जना रहेको प्रतापपुर गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
सुस्ता गाउँपालिकामा अपाङ्गता सूचिकरणको अवस्था
सुस्ता गाउँपालिकामा गत आर्थिक बर्ष २०८१।०८२ र चालु आर्थिक बर्षको मंसिर मसान्तसम्म सुचिकृत अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको संख्या ४ सय १८ जना रहेकोछ ।
जसमा क वर्गका पूर्ण अशक्त ६० जना, ख वर्गका अति अशक्त २५५ जना, ग वर्गका मध्यम अशक्त ८४ जना र घ वर्गका सामान्य अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू १९ जना रहेको गाउँपालिकाका सहायक प्रशासकीय अधिकृत सावित्रा आलेले जानकारी दिनुभयो ।
यसैबीच अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको पैरवीका लागि जिल्लामा सातैबटा स्थानीय तह, सुनवल सामुदायिक विकास केन्द्र र द ल्याप्रोसी मिसन टु नेपालले विभिन्न कामहरू गर्दै आइरहेका छन् ।
सुनवल सामुदायिक विकास केन्द्रले पाल्हीनन्दन र प्रतापपुर गाउँपालिकामा अपाङ्गता समावेशीकरण परियोजना सञ्चालन गर्दै छ । संस्थाले बिगत २ बर्षदेखि परियोजना मार्फत अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको सूचिकरण, जिविको पार्जन र आर्थिक सहयोग, अधिकार पैरवि, समावेशी शिक्षा, अपाङ्गता व्यक्तिहरू माथिको अवरोध र विपद तथा जोखिम न्यूनिकरण सम्मन्धी कार्यक्रमम सञ्चालन गर्दै आंइरहेको संस्थाका परियोजना प्रमुख श्यामसुन्दर ढुँगानाले जानकारी दिनुभयो ।
यस्तै जिल्लामा कुष्ठरोग न्यूनिकरणको क्षेत्रमा काम गरिरहेको द ल्याप्रोसी मिसन टु नेपालले पनि अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरूको क्षमता विकास र उनीहरूको सहज पहुँचको क्षेत्रमा काम गरिरहेको बताइएको छ ।
संस्थाले रामग्राम नगरपालिकामा ८ र बर्दघाट नगरपालिकामा ७ वटा समूह बनाएर समूहमार्फत उनीहरूलाई बचत गर्न प्ररित गर्ने र आवश्यकताको आधारमा सहायक सामाग्री वितरण गर्ने गरिएको द ल्याप्रोसि मिसन टु नेपालका जिल्ला संयोजक सुमन ज्ञवालीले जानकारी दिनुभयो । (सामुदायिक रेडियो परासी)